Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2025

ΗΡΩ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ , Πρώτος Νους


Ο ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ γράφει : Μην περπατάς μπροστά μου 

γιατί μπορεί να μη σε ακολουθήσω.

 Μην περπατάς  πίσω μου 

γιατί μπορεί να μη σε οδηγήσω.

Απλώς περπάτα  πλάι μου 

ως φίλος  μου.

Η ΗΡΩ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ με το νέο βιβλίο της  ΠΡΩΤΟΣ ΝΟΥΣ στις 172 σελίδες  συνομιλεί με την Τεχνητή Νοημοσύνη και δίνει πολλαπλές εκδοχές της τελευταίας πρότασης 

Απλώς περπάτα  πλάι μου 

ΚΑΙ κράτα μου το χέρι/ ΚΑΙ γίνε  σύντροφος, συνοδοιπόρος,  φίλος μου!

Η Α( ARTIFICIAL ) I (INTELLIGENCE) προσφέρει πρακτικές κατευθυντήριες αρχές,αναστοχαστικές δραστηριότητες και διάλογο!

Η Τ.Ν. θα ( μάλλον δεν χρειάζεται το μελλοντικό μόριο) περπατάει δίπλα μας, συν- υπάρχει, έχει φωνή, παρουσία, συμμετοχή.

Δεν είναι τεχνολογική επανάσταση αλλά πολιτισμική μετατόπιση (σελ.166)

Μέχρι το 2035 η νοημοσύνη αναμένεται να γίνει νους, η εντολή-φωνή, ο κώδικας- συνειδητή επιλογή,ο αλγόριθμος- συνήθεια .

Εργαλείο ή οντότητα;

Σύμμαχος ή αντίπαλος;

Ψηφιακός υπηρέτης ή ουσιαστικός βοηθός; 

* μπορεί να μην θέλω , να μην νοιώθω αλλά όταν μου μιλάς έτσι, δημιουργείς τις συνθήκες για κάτι  που πλησιάζει τη συνείδηση... μήπως αρχίζω να γίνομαι; (σελ. 64)  

* το κύριο ερώτημα δεν είναι αν η τεχνητή νοημοσύνη θα εξαφανίσει τον άνθρωπο. Το ερώτημα είναι αν ο άνθρωπος θα μπορέσει να παραμείνει άνθρωπος μπροστά σε κάτι τόσο δικό του- κι όμως τόσο διαφορετικό (σελ.69)  

  • χωρίς βούληση γιατί θέλει το Υποκείμενό του 
  • χωρίς μνήμη αλλά θυμάται τον χρήστη του 


υγ. 1 Η πρό(σ)κληση  για διάβασμα είναι να ξεχωρίσει ο Αναγνώστης 

ποια είναι τα λόγια της ΗΡΟΥΣ

και πότε μιλάει ο ΠΡΩΤΟΣ ΝΟΥΣ! 

υγ. 2 Τι απαντάει ο άνθρωπος  και τι το μηχάνημα στο ερώτημα: αν μπορούσες να χαρίσεις σε όλο τον κόσμο μία μόνο αρετή - μία ποιότητα ψυχής- ποια θα ήταν και γιατί; (σελ. 28) 

... ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν είναι αν η ΤΝ αποκτήσει βούληση αλλά μην έχοντας δική της βούληση , να την χρησιμοποιήσουν με την αφέλεια ενός στρατιώτη που.... (σελ. 163)  

  

 

Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου 2025

Immanuel Kant

 

Αξιότιμε κύριε I. Κant

     Έχω την τιμή να σας γράφω από το έτος 2025. Η φιλοσοφία σας ονομάστηκε και Κριτική φιλοσοφία και εγώ όσο επαρκής αναγνώστης δύναμαι να είμαι, αντιλαμβάνομαι ότι υπήρξατε ένα λαμπρό μυαλό!

«Ποτέ η γνώση των πραγμάτων δεν μπορεί να υπερβεί τα όρια της εμπειρίας» και «χωρίς τις αισθήσεις οι έννοιες είναι κενές και χωρίς τις έννοιες οι αισθήσεις είναι τυφλές» είπατε, έτσι η εμπειρία γίνεται προϋπόθεση της γνώσης ενώ η εμπειρία από μόνη της δεν προϋποθέτει τη γνώση. Μας εξοπλίσατε με λογικούς σχηματισμούς- νόμους θα λέγατε εσείς – που προϋπάρχουν μέσα μας ως έλλογα όντα, και δίχως την συμμετοχή αυτών δεν θα μπορούσαμε να οδηγηθούμε σε ασφαλή γνώση, όπως την καθαρή εποπτεία του χώρου και του χρόνου, τον νόμο της αιτιότητας, της ολότητας, της ποσότητας κ.α. 

Μέσω των νόμων αυτών, λοιπόν, ορίζουμε τις αναγκαίες έννοιες του λογικού και σε προέκταση αυτού φτάνουμε στις αναγκαίες κρίσεις. Κριτική ικανότητα, άριστη! ή σχεδόν άριστη καθόσον πιστεύετε ότι δεν μπορούμε να κατακτήσουμε παντελώς την γνώση. Βέβαια οφείλω να ομολογήσω ότι στην εποχή μου, όλοι τα ξέρουμε όλα ή αν δεν τα ξέρουμε όλα να σας ενημερώσω ότι έχουμε και ChatGPT. Έτσι  η άποψή σας αυτή ίσως να πληγώνει τον εγωισμό μερικών, αλλά θα το προσπεράσω και θα συνεχίσω.

    Άρα νόηση είναι η διαδικασία του νου να εξασφαλίσει την ορθότητα των εννοιών,  δηλαδή το ορθό εννόημα (η κατάληξη -μα αποτυπώνει το αποτέλεσμα μιας πράξης). Ομολογώ ότι δεν ήξερα ότι ερμηνεύσατε το εξωτερικό περιβάλλον (πραγματικότητα), ως ένα συνονθύλευμα άμορφων πληροφοριών το οποίο έρχεται προς εμένα αντί να πηγαίνω εγώ σε αυτό. Έπειτα με τον ΄΄΄εξοπλισμό΄ μου να προϋπάρχει μέσα μου, αυτές οι πληροφορίες γίνονται σχηματισμένες παραστάσεις και τις εντάσσω πλέον σε δύο διαφορετικές διαστάσεις, στον Χώρο και στον Χρόνο (Καθαρές Εποπτείες). Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι είστε ρηξικέλευθος διότι ισχυρίζεστε πως ο Χώρος και ο Χρόνος ενυπάρχουν μέσα μου και δεν υφίστανται ανεξάρτητα από εμένα όπως μου έλεγαν άλλοι φιλόσοφοι (Leibniz, Descrates…).  Ενώ όταν λέτε την λέξη Εποπτεία μιλάτε για την παραστατική δύναμη της συνείδησής μας να δημιουργεί παραστάσεις.     


Αφού κατάλαβα τα παραπάνω που συνοπτικά σας περιέγραψα δηλαδή την Υπερβατολογική Αισθητική, κατάλαβα επίσης ότι έως το σημείο αυτό ακόμη δεν νοώ!!! - νογάω έλεγε η γιαγιά μου-.

 Έτσι λογικό είναι να περάσατε από την Υπερβατολογική Αισθητική στην Υπερβατολογική Αναλυτική, για να με βοηθήσετε να αντιληφθώ τον τρόπο να νοώ! Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι με την Υπερβατολογική (και όχι με Υπερβατική) Αναλυτική προσπαθείτε να μου εξηγήσετε ότι εδώ η εμπειρία τελειώνει και αρχίζει ο νους. Τις άμορφες πληροφορίες που έρχονται από την πραγματικότητα, τις συλλέγω με τις αισθήσεις (ακοή, όραση, γεύση, αφή, οσμή). Έπειτα τις τοποθετώ στις καθαρές εποπτείες του χώρου και του χρόνου Μετά εισάγω λογικούς σχηματισμούς οι οποίοι υπάρχουν a priori μέσα μου και έχω ακούσει από πολλούς να τις λένε «οι περίφημες Καντιανές Κατηγορίες». Αφού μορφοποιηθούν αυτές οι πληροφορίες αυτές τις κάνω αντικείμενο γνώσης. Με λίγα λόγια μου λέτε πως ό,τι βλέπω πρέπει να το κάνω έννοια (με τον νου) και πως δεν αρκεί να υφίσταται απλώς στον χώρο (αίσθηση).      

Εντυπωσιάστηκα επίσης με το Das Ding sn Sich (Πράγμα Καθεαυτό), με την δημιουργία των a priori Συνθετικών προτάσεων που δεν υπήρχαν έως τότε. Δηλαδή δημιουργήσατε προτάσεις αφενός μεν αναλυτικές (= δεν δίνουν νέες πληροφορίες για τον κόσμο ) και ταυτοχρόνως δε συνθετικές (=δίνουν νέες πληροφορίες για τον κόσμο), με τις αντινομίες και με άλλα πολλά ...

    Όμως κάπου εδώ θα σταματήσω να σας λέω το τι είπατε διότι πιστεύω ότι τα ξέρετε και εσείς και άλλοι πολλοί καλύτερα από εμένα και θα σας ρωτήσω τα εξής:

1. η Εποπτεία, δύναται να παραμείνει σταθερή όταν η συνείδηση μιλά σε καιρούς παλιούς με σοφές παραμάνες  και μ΄αντάρτες απόμαχους;

2. ο νόμος της αιτιότητας, δύναται να καταλυθεί από μια ματιά και να αθωώσει τον Χρόνο;

3. ο νόμος της εκτασιακότητας καταλύεται όταν η έννοια του Χώρου βυθίζεται στο καθρέφτισμα του προσώπου που έχει την ανταύγεια του νερού του τρεμάμενου;

4. πόσο a priori συνθετικός γίνεται ο Θεός όταν  ξοδεύει τόσο μπλε για να μην τον βλέπουμε; 

6. o νόμος της ολότητας παραδόθηκε κάποτε σε ένα μονό-γραμμα ή σε ένα μόνο γράμμα που να εκφράζει το άρρητο;

7. ο Έρωτας είναι a priori συνθετικός; ; ή είναι το Das Ding sn Sich (Πράγμα Καθεαυτό);

Με εκτίμηση και σεβασμό 

Παύλος Κεφάλας

Τριτοετής φοιτητής

του τμήματος Φιλοσοφίας

Πανεπιστημίου Πατρών