Οι οντότητες δεν πρέπει να πολλαπλασιάζονται αν δεν είναι απαραίτητο. (αρχή της απλούστευσης)
Η αρχή αυτή πρωτοδιατυπώνεται από τους Πυθαγόρειους και μετά από τον Άγγλο Φραγκισκιανό μοναχό Γουλιέλμο του Οκαμ 1287-1347 . Στα Ελληνικά διατυπώνεται ως εξής "τῶν μὲν Πυθαγορείων ... παρακέλευσμα ἦν ...... δι' ἐλαχίστων καὶ ἁπλουστάτων ὑποθέσεων ἐπειδὴ δὲ καὶ τοῖς κλεινοῖς Πυθαγορείοις" και "δεῖν γὰρ ἐπ' ἐκείνων καὶ αὐτὸν παρακελεύεσθαι τὸν Πυθαγόραν ζητεῖν ἐξ ἐλαχίστων καὶ ἁπλουστάτων ὑποθέσεων δεικνύναι τὰ ζητούμενα·"
Στα Λατινικά Pluralitas non est ponenda sine necessitate
Όταν δύο θεωρίες παρέχουν εξίσου ακριβείς προβλέψεις, πάντα επιλέγουμε την απλούστερη.
Η αρχή του Ξυραφιού του
Όκαμ έχει αποτελέσει την έμπνευση για «Οικονομία των αιτημάτων»
και για τη
Θεωρία της Πληροφορίας στο μήνυμα ελαχίστου μεγέθους
ενυπάρχει και στις επιγραφές (σε ορισμένες ιατρικές σχολές του εξωτερικού) «όταν ακούτε καλπασμό, να σκέφτεστε ‘άλογο’ και όχι ‘ζέβρα’».
Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, που έζησε μετά τον Όκαμ διατύπωσε μία παραλλαγή του Ξυραφιού του Όκαμ. Η παραλλαγή του βραχυκυκλώνει την ανάγκη για επιτήδευση, εξισώνοντας την τελευταία με την απλότητα: Η απλότητα είναι η υπέρτατη επιτήδευση.
- Εφόσον αυτή η διατύπωση είναι κάπως ασαφής, ίσως να είναι προτιμητέα αυτή του Νεύτωνα:
- Δεν αποδεχόμαστε περισσότερες αιτίες για φυσικά φαινόμενα από όσες είναι ταυτόχρονα αληθείς και επαρκείς όσον αφορά την δικαιολόγηση της ύπαρξής τους.
Το Ξυράφι του Όκαμ χρησιμεύει μόνον για τον διαχωρισμό μεταξύ δύο επιστημονικών θεωριών οι οποίες κάνουν τις ίδιες προβλέψεις;
Η απλότητα είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή μεταξύ δύο κατά τα άλλα ίσων θεωριών;
Το Ξυράφι του Όκαμ μας προτρέπει να δεχόμαστε την απλούστερη θεωρία έως ότου έχουμε λόγους για να μην το κάνουμε.
Ο Walter του Chatton, ο οποίος ήταν σύγχρονος του Γουλιέλμου του Όκαμ, αντιτέθηκε στο Ξυράφι του Όκαμ και επινόησε το αντι-ξυράφι του: «Εάν τρεις θέσεις δεν επαρκούν για να επιβεβαιώσουν μία καταφατική πρόταση για κάποιο ζήτημα, τότε πρέπει να προστεθεί και μια τέταρτη, και ούτω καθ’ εξής».
ΟΜΩΣ η απλούστερη εξήγηση είναι η αληθέστερη ;
ΚΑΙ θα μπορούσαμε να ζήσουμε σε μία χώρα της αιώνιας νιότης, χαράς, ξενοιασιάς, χωρίς μεγαλύτερους και υποχρεώσεις ;
Αν αμφιβάλλεις ότι έχεις φτερά, μπορείς να πετάξεις ;