Κυριακή 21 Απριλίου 2024

ΜΠΡΕΧΤ, Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν

Δραματικός θρύλος, αλληγορία και μια πάλη ανάμεσα στο καλό και στο κακό σε μια πόλη χωρίς ηθικούς φραγμούς, 

στο Βασιλικό θέατρο, ο Καρατζάς συνεργάζεται με το ΚΘΒΕ για να θυμίσει τα αέναα υπαρξιακά και ηθικά ζητήματα που απασχολούσαν το Γερμανό συγγραφέα

και στην ίδια ευθεία στην παραλία και στις Αποθήκες μια σοκαριστική συγκυρία: έκθεση του εκκεντρικού  Ισπανού ΝΤΑΛΙ με εικονιστική τρισδιάστατη απεικόνιση!!!!

Οι θεοί ζητούνε φιλοξενία αλλά κανείς δεν προσφέρεται...μόνο μια πόρνη η Σεν Τσε ,τον μόνο καλόν άνθρωπο σ’ όλο το Σετσουάν της Κίνας  – σ’ όλη τη Γη. Την ανταμείβουν με ένα γενναίο χρηματικό ποσό και η ζωή της αλλάζει. Ανοίγει ένα καπνοπωλείο. Όμως η καλοσύνη της σε συνδυασμό με την αρπακτική διάθεση των άλλων την κάνουν να υποκύπτει στις απαιτήσεις των ανθρώπων γύρω της...



 Ο ΜΠΡΕΧΤ, αναρωτιέται αν μπορείς να μείνεις ηθικός μέσα στη βρωμιά και τη δυσωδία της εποχής δηλώνοντας 

 «Εμείς, που θέλαμε ν’ ανοίξουμε το δρόμο της φιλίας,
δε μπορέσαμε να γίνουμε φίλοι.
Αλλά εσείς, όταν θα ’ρθει ο καιρός
που ο άνθρωπος θ’ απλώνει το χέρι του στον άνθρωπο,
να μας θυμάστε
μ’ επιείκεια…»


 

Ο ΝΤΑΛΙ  γράφει  «Στα 1950 είχα ένα κοσμικό όνειρο όπου είδα αυτή την εικόνα με χρώμα και η οποία στο όνειρο μου αντιπροσώπευε τον «πυρήνα του ατόμου». Αυτός ο πυρήνας αργότερα απέκτησε ένα μεταφυσικό νόημα. Το θεώρησα ως την «ίδια την ενότητα του σύμπαντος», το Χριστό!»  Για πολλούς ιστορικούς το τρίγωνο παραπέμπει με τις τρεις πλευρές του στην Αγία Τριάδα και ο κύκλος στην Πλατωνική σκέψη.Ταυτόχρονα ο Εσταυρωμένος σηματοδοτεί την επιστροφή του Νταλί στην Καθολική πίστη μετά την εγκατάλειψη του αθεϊσμού της νιότης του. 

 

***Ο σύγχρονος θεατής τι νοιώθει; Ανατριχιάζει από τη ζωή του; Σοκάρεται από τους συμβολισμούς των καλλιτεχνών; 

 




Salvador Felipe Jacinto Dalí i Domènech, η σκεπτόμενη μηχανή

 






Πηγαίνοντας στην έκθεση του Ισπανού υπερρεαλιστή ζωγράφου στις Αποθήκες  στη Θεσ/νίκη 

αποθηκεύεις μοναδικές εμπειρίες, εμβυθιζόμενος στην εκκεντρική καλλιτεχνική μορφή του ΝΤΑΛΙ 

Φιγέρες Ισπανίας 1904 -1989 

Σκάνδαλο η οικογένειά  του ( το 1921 χάνει τη μητέρα του από καρκίνο και δεν αποδέχεται ποτέ ότι ο πατέρας του νυμφεύθηκε την αδελφή της)

Σκάνδαλο οι σπουδές του ( το  1926 αποβάλλεται από την Ακαδημία των Τεχνών  λίγο πριν τις τελικές του εξετάσεις, καθώς δηλώνει πως κανένας από τους καθηγητές του δεν είναι άξιος να τον κρίνει)

Σκάνδαλο οι πολιτικές του απόψεις (φασισμός-κομμουνισμός- αναρχισμός) 

Σκάνδαλο οι έρωτές του (ο Νταλί γνωρίζει το 1929 και  ζει με τη μούσα του  Ελένα Ντμτρίεβνα Ντελούβινα Ντιακόνοβα, ρωσικής καταγωγής, περισσότερο γνωστή ως Γκαλά αλλά  το 1965 συναντά ένα μοντέλο την Αμάντα Ληρ σε ένα γαλλικό εστιατόριο που έγινε η δεύτερη μούσα του)

Σκάνδαλο ακόμη κι ο γιος του Jose ή η κόρη του ... 

Το 1932 ο Νταλί συμμετέχει στην πρώτη μεγάλη υπερρεαλιστική έκθεση στην Αμερική με διθυραμβικές κριτικές αλλά λίγο αργότερα, ο Μπρετόν  τον διαγράφει από το υπερρεαλιστικό κίνημα λόγω της υποστήριξης στον Φράνκο της Ισπανίας. 

Στη ζωή του βυθισμένος στο συμβολισμό και στο χρήμα  Avida Dollars = άπληστος για δολάρια

στον ντανταϊσμό, κυβισμό,  φιλίες με σκηνοθέτες (ΜΠΟΝΙΟΥΕΛ), ποιητές (ΛΟΡΚΑ, ΕΛΥΑΡ), φυσικούς, μαθηματικούς, ΦΡΟΫΝΤ...

Φαντασιόπληκτος και ονειροπαρμένος ο ΝΤΑΛΙ μάς πλήττει και μάς παίρνει σε έναν άλλο κόσμο ΌΠΟΥ η λογική, η πίστη, η ύλη, η ενέργεια γίνονται τρισδιάστατα!!!!!!!!


 

“Στα τρία μου ήθελα να γίνω μάγειρας. Στα επτά ήθελα να γίνω Ναπολέων. Η φιλοδοξία μου ποτέ δεν έπαψε να μεγαλώνει. Τώρα πλέον θέλω να γίνω Σαλβαδόρ Νταλί και τίποτα άλλο. Από την άλλη μεριά όμως, αυτό είναι δύσκολο, αφού, όσο πλησιάζω τον Σαλβαδόρ Νταλί, τόσο αυτός απομακρύνεται από εμένα”.

 







Κυριακή 7 Απριλίου 2024

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΛΟΥΝΤΕΜΗΣ , και μόνο οι τίτλοι των έργων του, είναι ένας δρόμος

Μενέλαος Λουντέμης (1906-1977) Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτρης Βαλασιάδης και προερχόταν από εύπορη οικογένεια της Πόλης που χρεοκόπησε μετά από την εγκατάστασή της στο ελληνικό κράτος.

Εξαπλάτανος Έδεσσας/  Ψευδώνυμο  από τον ποταμό Λουδία που δούλευε..

Έκσταση, Καληνύχτα ζωή, Συννεφιάζει , Οι κερασιές θ' ανθίσουν και φέτος,

 Ένα παιδί μετράει τ' άστρα, Τότε που κυνηγούσα τους ανέμους, Οδός αβύσσου αριθμός 0,

 Το ρολόι του κόσμου χτυπάει μεσάνυχτα, Θυμωμένα στάχυα, Αγέλαστη Άνοιξη,  

Το κρασί των Δειλών, Τρόπαια Α (Μαραθώνας),Τρόπαια Β (Σαλαμίνα),

Κάτω απ' τα κάστρα της ελπίδας, Η φυλακή του κάτω κόσμου, Της γης οι αντρειωμένοι,  

Μια Νύχτα με πολλά Φώτα κάτω από μια Πόλη με πολλά Αστέρια,Τα πλοία δεν άραξαν,  Περιμένοντας το ουράνιο τόξο, Γλυκοχάραμα, Αυτοί που φέρανε την καταχνιά, Βουρκωμένες μέρες, Το τραγούδι των διψασμένων, Οι κεραυνοί ξεσπούν, Κραυγή στα πέρατα,  

Τραγουδώ για την Κύπρο ,  Το σπαθί και το φιλί






Μη ρωτάς τι περιμένει
ένας που χάθηκε στην έρημο.
Ένα δέντρο, λίγο νερό, ένα δρόμο.
Προπάντων ένα δρόμο περιμένει.
Κι ας μη βγάζει πουθενά.

από τη συλλογή «Κοντσέρτο για δύο μυδράλια κι ένα αηδόνι» (1975)

 μυδράλιο= το βλήμα πολυβόλου 




και ένα  αηδόνι που παρά την «ταπεινή του ενδυμασία», θεωρείται από το ευρύ κοινό το πτηνό με το ομορφότερο κελάηδημα στην υφήλιο. Τόσα πολλά μουσικά  μοτίβα στον εγκέφαλο ενός πτηνού;  

 

υγ.1 πόσους πίνακες ζωγραφικής θα φτιάχνατε με τα έντονα γράμματα;  

υγ.2 πόσες τριλογίες δραματικών έργων θα μπορούσατε να σχηματοποιήσετε;