ΚΑΖΑΝΖΑΚΗΣ, Ασκητική

 Νίκος Καζαντζάκης  (1883 – 1957) 
Το 1930 ο Στέφαν Τσβάιχ έγραψε στον Καζαντζάκη ότι η «Ασκητική» ανήκει σε όλο τον κόσμο.

Ασκητική – Αποφθέγματα

Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβούμαι τίποτα, λυτρώθηκα από το νου κι από την καρδιά,

ανέβηκα πιο πάνω, είμαι λεύτερος. 

Δε ζυγιάζω, δε μετρώ, δε βολεύομαι! Ακολουθώ το βαθύ μου χτυποκάρδι.

Ένα καράβι είναι το σώμα μας και πλέει απάνω σε βαθιογάλαζα νερά. Ποιος είναι ο σκοπός μας; Να ναυαγήσουμε!

Έχεις ευθύνη. Δεν κυβερνάς πια μονάχα τη μικρή ασήμαντη ύπαρξή σου. Είσαι μια ζαριά όπου για μια στιγμή παίζεται η μοίρα του σογιού σου.

Ζούμε μόνοι, πεθαίνουμε μόνοι, το ενδιάμεσο φωτεινό σημείο το λέμε ζωή.

Η ανώτατη αρετή δεν είναι νά’ σαι ελεύτερος, παρά να μάχεσαι για ελευτερία.

Η καρδιά σμίγει ό,τι ο νους χωρίζει, ξεπερνάει την παλαίστρα της ανάγκης και μετουσιώνει το πάλεμα σε αγάπη.

Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: «Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;» Πολέμα!

Ν’ αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω.

Να πεθαίνεις κάθε μέρα. Να γεννιέσαι κάθε μέρα. Ν’ αρνιέσαι ό,τι έχεις κάθε μέρα.

Πειθαρχία, να η ανώτατη αρετή.

Σα να ‘ναι όλη η ζωή ετούτη τ’ ορατό αιώνιο κυνήγι ενός αόρατου Γαμπρού, που κυνηγάει από κορμί σε κορμί την αιωνιότητα, την αδάμαστη Νύφη.

Τι θα πει ευτυχία; Να ζεις όλες τις δυστυχίες.

Τι θα πει φως; Να κοιτάς με αθόλωτο μάτι όλα τα σκοτάδια.

ΑΓΓΕΛΑΚΗ ΡΟΥΚ , Γράμματα

Θυμάμαι είχα δει ένα όνειρο
για τα γράμματα και πού να τα βρω…
Το Άλφα θα το ’βρισκα σε άγριο τοπίο
φτερό ανάσα άσπρου πουλιού σ’ αγκάθι σκαλωμένο.
Το Βήτα στα βότανα. Έψαχνα για φάρμακο
ν’ αλαφρώσει το βάρος του ήλιου που πέφτει
ν’ αντέξω την τέφρα της νύχτας
κάθε φορά η τελευταία νύχτα.
Το Γάμα στα γλυκά της μάνας μου.
Γιόρταζε εκείνη τη γέννηση μου πιο πολύ από μένα
σαν πλησίαζα λουσμένη, καθαρή
να της υποσχεθώ πως ζούσα, παρ’ όλα αυτά
ζούσα και σιγομουρμούριζα τραγούδια
με την παράφωνη ύπαρξή μου, παρ’ όλα αυτά.
Κι ήταν κι εκείνο το Έψιλον
έβλεπα στον ύπνο μου ότι καμιά του λέξη
δεν καταλάβαινα, ούτε αυτόν τον έρωτα.
Κι έψαχνα σε βουνά λεξικά
και μόνο Ενοχή έβρισκα
που δεν ήτανε σβησμένη.
Θα ’γραφα ένα μεγάλο γράμμα στα γράμματα.
Θα τους έλεγα πως δεν φταίνε αυτά
όταν λαθεύω, όταν ανορθόγραφα εξομολογούμαι
όταν παρερμηνεύω τις καλοσύνες της ημέρας
όταν πέφτω σε παράπτωμα
λέω παράπτωμα και εννοώ
για το θάνατο να ζητώ εξηγήσεις.
Αγαπημένα μου γράμματα θ’ άρχιζα
χαϊδεμένα μου φωνήεντα, ανθεκτικά σύμφωνα
πώς βγήκατε ξαφνικά σαν μυρμήγκια από τη γη
και μπήκατε σε μια σειρά, σ’ ένα σκοπό
μαυριδερά με κόκκινες βούλες μουσικής.
Εσείς ίσως ξέρετε
γιατί εγώ δεν ξέρω πώς πλάστηκα
από πού έρχονται εκείνα τα δάκρυα
που εσείς με τόση φυσικότητα περιγράφετε
τι είναι αυτό που νοσταλγώ σαν να το γνώρισα
ξέχασα σα να το ’χα ζήσει
το περιμένω σαν να μου το υποσχέθηκαν
το φοβάμαι σα να με φοβέρισαν
και μοιάζει με νερό
ανατριχιάζει όμως συνάμα, τρέμει
γιατί μόνο αυτό ξέρει
με μια κίνηση να κρύβει και ν’ αποκαλύπτει
το τίποτα.

WILLIAM MARX , To μίσος για τη λογοτεχνία

Επιτέθηκαν στη λογοτεχνία, τη λοιδόρησαν, την καταδίκασαν, με κάθε πρόσχημα και ανεξαρτήτως καθεστώτος, με τις καλύτερες ή τις χειρότερες προθέσεις, για λόγους αστείους ή ενίοτε και σοβαρούς. Εξόρισαν τους ποιητές και έκαψαν τα βιβλία τους - ή τουλάχιστον προσπάθησαν να το κάνουν. Εδώ και 2.500 χρόνια, η λογοτεχνία γίνεται στόχος ποικίλων επικρίσεων και κατηγοριών, που διατυπώνονται από φιλοσόφους και θεολόγους, ιερείς και παιδαγωγούς, επιστήμονες και κοινωνιολόγους, βασιλείς, αυτοκράτορες, ή ακόμα και προέδρους. Από τον Πλάτωνα ως τον Νικολά Σαρκοζί, τούτο το βιβλίο παρουσιάζει όλα τα στοιχεία που προσκομίστηκαν σε αυτή την εξωφρενική δίκη, συνθέτει την τοιχογραφία ενός απίστευτου κόσμου με γκροτέσκες και γελοίες φιγούρες, και αφηγείται, με τον τρόπο του, μια άλλη ιστορία της δυτικής λογοτεχνίας, από τις απαρχές της: γεμάτη βουή και μανία, ανοησία, υποκρισία και άγνοια, με τις έριδες και τις μάχες της, τις ήττες και τους θριάμβους της, τους στρατηγούς, τους προδότες και τους ήρωές της.
Μέσα από το μίσος για τη λογοτεχνία αποκαλύπτεται το κρυφό πρόσωπο της ιστορίας της λογοτεχνίας - εκείνο που της δίνει ίσως το αληθινό της νόημα.
(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ κ' ΑΝΤΙΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ  ΠΡΟΟΙΜΙΟ: ΦΩΝΗ ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΑΛΛΟΥ

ΠΡΩΤΗ ΔΙΚΗ: ΚΥΡΟΣ
ΔΕΥΤΕΡΗ ΔΙΚΗ: ΑΛΗΘΕΙΑ
ΤΡΙΤΗ ΔΙΚΗ: ΗΘΙΚΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΙΚΗ: ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΚΑΙ τελειώνει ότι πολύ χειρότερο από το μίσος είναι η αδιαφορία!

21 Μαρτίου 2020

Ο Μενέλαος Λουντέμης (πραγματικό ονοματεπώνυμο Δημήτριος Βαλασιάδης)1912-1977  Γύρω στο 1930 δημοσιεύει ποιήματα και διηγήματα του στο περιοδικό «Νέα Εστία». Η πρώτη φορά που χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο του ήταν το 1934 στο διήγημα «Μια νύχτα με πολλά φώτα κάτω από μια πόλη με πολλά αστέρια».Ο Μενέλαος Λουντέμης άφησε πίσω του πνευματική κληρονομιά περίπου σαράντα πέντε βιβλίων, που τον καθιστούν έναν από τους πολυγραφότερους Έλληνες συγγραφείς. Ο Μαξίμ Γκόρκι της Ελλάδας. 

ΚΑΘΑΡΟ ΠΡΟΣΩΠΟ

Υπομονή. Δεν τελείωσαν όλα.

Σε αυτή τη ζωή δεν τελειώνουν όλα

Ούτε σε μια μέρα

Ούτε σε μια ζωή.

Στην άκρη της νύχτας

-για σε το λέω απελπισμένε-

Στην άκρη της νύχτας

Πάνω σε κάποιο κλαρί

Κρέμεται μια ελπίδα.

 ΑΝΑΜΟΝΗ
Σε περιμένω. Μη ρωτάς γιατί.
Μη ρωτάς γιατί περιμένει κείνος
Που δέν έχει τί να περιμένει

Και όμως περιμένει.

Γιατί σαν πάψει να περιμένει
Είναι σα να παύει να βλέπει
Σα να παύει να κοιτά τον ουρανό
Να παύει να ελπίζει
Σα να παύει να ζεί.

Αβάσταχτο είναι…Πικρό είναι
Να σιμώνεις αργά στ’ακρογιάλι
Χωρίς να είσαι ναυαγός
Ούτε σωτήρας
Παρά ναυάγιο.

 

https://www.youtube.com/watch?v=QEuI06qogBU

πολυδαίδαλη σχολική ημέρα

 Πέμπτη 5 Μαρτίου 2020

αλλά και με μια γοητεία μοναδική σχεδόν μαγική.

Ποδόσφαιρο κοριτσιών, αύξηση κρουσμάτων του ιού, εκδρομή γ΄λυκείου

και το ωραίο στη φιλοσοφία.

Απομονώνουμε το ωραίο και το βλέπουμε στα μάτια, στις σιωπές, στις ερωτήσεις, στην προσήλωση των μαθητών μέσα στο αμφιθέατρο.

Οι καλεσμένοι μας λογοτέχνες έκαναν ωραία την ημέρα. Μάς έδειξαν ότι η τέχνη του λόγου ντύνει ωραία σχολικές συναντήσεις με ανθρώπους διαβασμένους, πεπαιδευμένους, φιλοσοφημένους.

Οι απορίες των παιδιών/ μαθητών μας πολλές: πώς ξεπερνάτε συγγραφικά αδιέξοδα;

γιατί όλα γκρίζα τα θέματα της λογοτεχνίας;

μπορεί η συγγραφή να είναι διαδικασία μη μοναχική;

οι εμπειρίες και τα βιώματα αποτελούν αφορμή και πηγή  έμπνευσης;

τι θυσιάζει ένας λογοτέχνης;

.....

Ευχαριστούμε de profundis τον Κ. ΧΑΡΠΑΝΤΙΔΗ και τον Χ. ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟ για τις ωραίες απαντήσεις τους και για την ωραία ποιητική - φιλοσοφική ώριμη ματιά τους!

Ευχαριστούμε όλα τα παιδιά της Β΄ Λυκείου που ''ρούφηξαν'' τη φιλοσοφία με τον ωραιότερο τρόπο!