ΟΜΑΡ ΚΑΓΙΑΜ, Ρουμπαγιάτ

 

1048-1131
Πέρσης φιλόσοφος, μαθηματικός, αστρονόμος, ποιητής. Ασχολήθηκε με την άλγεβρα και την ευκλείδεια γεωμετρία και συνέβαλε στην κατανόηση της θεωρίας των παράλληλων γραμμών. Γύρω στο 1074 εγκατέστησε αστεροσκοπείο και συνέταξε κατάλογο με ουράνια σώματα. Ο Αλ-Ζαμακσάρι (μεσαιωνικός Ιρανός Μουσουλμάνος λόγιος) αναφέρεται σ' αυτόν ως "τον παγκόσμιο φιλόσοφο". Σε όλη του τη ζωή ο Ομάρ Καγιάμ ήταν ακούραστος: μπορούσε από το πρωί να διδάσκει άλγεβρα και γεωμετρία, το απόγευμα να παρευρίσκεται στο σελτζουκικό δικαστήριο ως σύμβουλος του Μαλίκ Σαχ Α΄,και τη νύχτα να μελετάει αστρονομία και να ολοκληρώνει σημαντικές πτυχές του ημερολογίου Τζαλαλί (αστρικό ημερολόγιο)

Ρουμπαγιάτ= λυρικά τετράστιχα

με περίεργη ρίμα

μεταξύ χαράς και πένθους.

Έγιναν γνωστά στη Δύση από την  παράφραση του Edward FitzGerald (Λονδίνο, 1859)
Τα Ρουμπαγιάτ εκφράζουν έναν βαθύ σκεπτικισμό και μια απέραντη θλίψη για τα ανθρώπινα.

 Πιες το κρασί σου, βρες χαρά με την παρέα σου, και κάνε έρωτα! Ρεαλισμός, ευαισθησία, μελαγχολία!

Στου αφανισμού την έρημο για μια στιγμή σταθείτε.
Απ' της ζωής την Όαση λίγη δροσιά να πιείτε.
Χαράματα ετοιμάστηκε το Μέγα καραβάνι.
Και ξεκινάει για την Αυγή... του Τίποτε. Ω βιαστείτε!

 

Κι αν ήρθα δεν κέρδισε τίποτε η γη από μένα
Κι αν φύγω δεν θα ζημιωθεί τίποτε η γη από μένα
Μα ποιος μπορούσε να μου πει ποιο λόγο να χει ετούτος
Ο πηγαιμός κι ο ερχομός, ο θάνατος κι η γέννα;

 

Για να ζήσεις σοφά τη ζωή σου δεν χρειάζεται πολλά
Απλά να θυμάσαι δύο κύριους κανόνες για αρχή:
Καλύτερα να πεινάς παρά να τρως ότι να’ ναι
Καλύτερα να είσαι μόνος  παρά με οποιονδήποτε.

 

 

 

 

 

Κ.ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ- Λ.ΛΕΩΝΤΖΑΚΟΣ , Γυμνόλογα και ΤΟΥΛΟΥΖ ΛΩΤΡΕΚ

 

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ 

Υπάρχουν μπουκίτσες λόγου και εικόνας που δεν σε βαρυστομαχιάζουν αλλά απογυμνώνουν  την κοινωνική σου συνείδηση μπαίνοντας σε λέξεις και χρώματα που σε πνίγουν!Υπάρχουν ποιητές και ζωγράφοι που ξε στομίζουν και ανασαίνουν! 

και η Ποίηση λογχίζει τα Εγώ..

Η επιβίωση ξεκουράζεται στις χαραμάδες... 

...μικρές σιωπές πλέκουν τα χείλια μου. Τα παρτέρια ξεθάρρεψαν χτίζουν λουλούδια.

 .............................................................................................................................................................

 Ο Λωτρέκ πέρασε πολύ χρόνο σε οίκους ανοχής, όπου έγινε αποδεκτός από τις πόρνες και τις μαντάμ σε τέτοιο βαθμό που συχνά μετακόμιζε και ζούσε εκεί για εβδομάδες κάθε φορά. Μοιράστηκε τη ζωή αυτών των γυναικών που τον έκαναν έμπιστό τους, ζωγραφίζοντας και σχεδιάζοντάς τες στη δουλειά και στον ελεύθερο χρόνο τους.

Τα τελευταία λόγια του Λωτρέκ στα 36 του που έπασχε από αλκοολισμό και σύφιλη  λέγεται πως ήταν τα εξής: «Le vieux con!» =Γέρος ανόητος!

 ΑΝΤΙ  ΕΠΙΛΟΓΟΥ

 Σε ποιο μαξιλάρι κοιμάται ένας φυλακισμένος (τα έσοδα της ποιητικής συλλογής για κοινωνική απελευθέρωση των φυλακισμένων)και σε ποιο μαξιλάρι ένας σωματικά αδικημένος (το ύψος του Λωτρέκ έφθανε μόλις το 1,5 μέτρο) που ξημεροβραδιάζεται στο Moulin Rouge;  Τιμωρημένοι από συμβατικότητες, ταλαιπωρούμαστε στην καθημερινότητα...

ΧΑΝΑ ΑΡΕΝΤ, Η ανθρώπινη κατάσταση

 

1958  Η Hannah Arendt µελετά  την ικανότητά µας να πράττουµε. Ο όρος «vita activa» δηλώνει τρεις θεμελιώδεις ανθρώπινες δραστηριότητες που αποτελούν και τα τρία κεντρικά μέρη της Ανθρώπινης Κατάστασης. ΜΟΧΘΟΣ, ΕΡΓΑΣΙΑ, ΠΡΑΞΗ.   Η πράξη είναι η μοναδική δραστηριότητα που συνδέει τους ανθρώπους μεταξύ τους, χωρίς να μεσολαβήσουν πράγματα ή ύλη. Πόσο ελέγχουμε τις  συνέπειες των πράξεών µας μέσα στην αλματώδη πρόοδο των θετικών και θεωρητικών επιστημών;

1998 Η  Margaret Canovan στην εισαγωγή , αναλύει διεισδυτικά την επιχειρηµατολογία του βιβλίου και συσχετίζει με το  σήµερα. Όλες οι επαναστάσεις του 1989, που ανέτρεψαν τα σοσιαλιστικά καθεστώτα, χαρακτηρίστηκαν «αρεντιανές». Η ανθρώπινη πράξη είναι το «θαύμα της έναρξης καινούργιων πραγμάτων», όπως γράφει η Μάργκαρετ Κάνοβαν. Νέοι άνθρωποι, που ο καθένας τους είναι μοναδικός και ικανός να παίρνει πρωτοβουλίες, μπορούν να διακόψουν ή να εκτρέψουν αλληλουχίες συμβάντων που έχουν τεθεί σε κίνηση από προηγούμενες πράξεις.

 2023 ΟΜΩΣ  πόσο  προβλέπει- ελέγχει ο άνθρωπος τις συνέπειες των πράξεων του; Σε μια εποχή απόλυτης υπερέκθεσης και κυριαρχίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως η δική μας, μπορούμε να νιώσουμε πλήρως τη θέση της Άρεντ «Μια ζωή που αναλώνεται εξ ολοκλήρου στη δημόσια σφαίρα γίνεται, θα λέγαμε, ρηχή. Διατηρεί την ορατότητά της, αλλά χάνει την ιδιότητα της ανάδυσης στο φως από κάποιον πιο σκοτεινό χώρο που πρέπει να παραμείνει κρυμμένος προκειμένου να μην απολέσει το βάθος του». Η αγάπη, γράφει η Άρεντ, σε αντίθεση με τη φιλία, θανατώνεται ή μάλλον κατασβένεται μόλις εκτεθεί σε δημόσια θέα. Και παραπέμπει σ' έναν στίχο του Ουίλιαμ Μπλέικ: «Την αγάπη σου ποτέ μην πεις / την αγάπη που δεν στέργει να ειπωθεί».

Η ΑΡΕΝΤ καταφεύγει σε  φιλοσόφους, αλλά και στον Ηρόδοτο και στον Ησίοδο καθώς και στους πατέρες της Εκκλησίας, στον Ιερό Αυγουστίνο γιατί 

το «ποιος είμαι;» απευθύνεται στον άνθρωπο και «τι είμαι;» απευθύνεται στον Θεό!

 

Η ανατριχιαστική μαγεία του ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, Φόνισσα

 

ΚΡΑΥΓΕΣ  από οδύνες και ωδίνες

βίας αντρών κατά γυναικών, βίας γυναικών κατά γυναικών, βίας γυναικών κατά ανδρών 

ΣΧΕΤΛΙΑΣΤΙΚΑ ΕΠΙΦΩΝΗΜΑΤΑ:  ἆ! ὤ!ἰώ! ἰού! οὐαί! οἴμοι! φεῦ! παπαῖ! του παρελθόντος

αχ! ω! όχου! άου!αλί!αλίμονο! πωπώ! του παρόντος 

ΣΕΠΤΟ ΣΥΝΑΠΑΝΤΗΜΑ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ  : στο κείμενο : ψηλώνει ο  νους της Χαδούλας / στο τοπίο: γλυπτική στην Ελλάδα του 1900/ στον ήχο: μοιρολόγι στις νότες της ανθρώπινης φωνής/ στη σκηνογραφία-σκηνοθεσία: σχιζοτυπική ψυχογραφία ηρωίδων 

Τη Φόνισσα τη δημιούργησε μία ολόκληρη κοινωνία, μία κοινωνία που παρήγαγε γυναίκες σκληρές σαν τη μητέρα της.Αυτές οι γυναίκες ήταν προορισμένες να μεγαλώσουν τις κόρες τους δίνοντάς τους κακοποιητικά αντισώματα για ν’ αντέξουν αυτό που τις περίμενε.Δεν ήθελα να σταθώ στη βία που άσκησαν οι άντρες στις γυναίκες. Αυτό είναι γνωστό, το έχουμε δει και σε άλλες ταινίες. Ήθελα να πάω πιο πέρα. Ήθελα να μιλήσω για τη βία που άσκησαν οι γυναίκες στις γυναίκες, για τη βία δηλαδή που ήταν αναγκασμένες ν’ ασκήσουν οι γυναίκες στις κόρες τους. Οι γυναίκες για χρόνια μεγάλωναν διαφορετικά τις κόρες τους και διαφορετικά τους γιους τους. Και οι άντρες όμως σήκωσαν τον σταυρό τους μεγαλώνοντας μέσα σε στερεότυπα. Η κοινωνία ήθελε οι άντρες να είναι οπωσδήποτε σκληροί, ακόμα και αν δεν άντεχαν, να πιάσουν το όπλο, ακόμα και αν δεν θέλανε. Και δεν τους ήθελαν έτσι μόνο ο πατεράδες τους. Τους ήθελαν έτσι και οι μανάδες τους και αργότερα και οι γυναίκες τους. Το δικό μου μήνυμα μέσα από αυτή την ταινία είναι ότι μπορεί η Ιστορία να έχει δείξει ότι δεν ειρήνευσαν τα δύο φύλα και ενδεχομένως να μην ειρηνεύσουν ποτέ, όμως ο καθένας πρέπει να βρει την ειρήνη μέσα του και να κοιτάξει τον άνθρωπο.  (ΕΥΑ ΝΑΘΕΝΑ , Σκηνοθέτης)

Μια μέρα το παρελθόν θα μας αιφνιδιάσει με τη δύναμη της επικαιρότητάς του. Δεν θα έχει αλλάξει εκείνο, αλλά το μυαλό μας. ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ, Η Μαγεία του Παπαδιαμάντη

 “Από τούτα τα παιδιά (τα αγόρια) να΄χα καμιά δεκαριά, 

και τις τσούπρες τις κακές, ρίξτες στις φραγοσυκιές.

 Από τούτα τα παιδιά να΄χα καμιά δεκαριά,

 κι από τ΄άλλα τα παιδιά (τα κορίτσια) ούτε ρίζα ούτε κλαριά”. 

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ σε διάφορες παραλλαγές σε όλα τα  μέρη της Ελλάδας, μεγάλωσε πλήθος γυναικών. Γυναίκες που ήταν πεπεισμένες ότι πρέπει να μεγαλώσουν τις κόρες τους πολύ σκληρά -όπως κι οι ίδιες, για ν΄αντέξουν αυτό που τις περίμενε...Αλλά και οι άντρες τότε, ήταν καταδικασμένοι και κακοποιημένοι από πατεράδες και μανάδες, που τους μεγάλωναν ευνουχισμένους...

Η Φραγκογιαννού είναι και θύμα και θύτης. Από τα δεκαεφτά κεφάλαια του μυθιστορήματος , τα εφτά είναι της αγρύπνιας, «Ενθυμείτο η γραία…» Ενθυμείτο μία ολόκληρη ζωή, τόσο δύσκολη και τόσο σκληρή, χωρίς διαφυγή. Αποφάσισε να μην περάσουν άλλα κορίτσια αυτά που πέρασε εκείνη.

 Πάλι μνήμη πάλι λήθη. / Διαρκώς τις ίδιες λέξεις χρησιμοποιώ.

 Κι ο βίος ο πολυλογάς / σ’ αυτές τις δύο λέξεις αρκείται / εντέλει, μνήμη και λήθη.

 Το γνήσιο, πάντα της «Ανω τελείας»: Καθόλου περίεργο. Επιφανειακά ξεχνάς... ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ

Η Χαδούλα αυτοκτονεί ως μητέρα, ως γιαγιά, ως σύζυγος, ως παιδί, μέχρι να παραδώσει τον εαυτό της μεταξύ ανθρώπινης και θείας δικαιοσύνης.

υγ. εν έτει 2023 πώς θα ειρηνεύσουν τα δύο φύλα; πώς η κυτταρική μας μνήμη θα δικαιώνει σε κάθε έκφανση ζωής, τον Άνθρωπο;