καθαίρω - κάθαρμα - καθαρτήριο

 

 

 https://www.youtube.com/watch?v=U8F6iDYr7K0

 Γιατί είναι τυχεροί αυτοί που πεθαίνουν νέοι;

 Στίχοι: Πυθαγόρας. Μουσική: Γιώργος Κατσαρός. Πρώτη εκτέλεση: Πάνος Γαβαλάς & Ρία Κούρτη από την ταινία: Το κάθαρμα 

 Είν' η ζωή μια θάλασσα κι εμείς καπεταναίοι 

 κι είναι στ' αλήθεια τυχεροί  όσοι πεθαίνουν νέοι

 Κάθε λιμάνι και καημός  κάθε καημός και δάκρυ 

 κι είναι η ζωή του καθενός  θάλασσα δίχως άκρη

 θάλασσα δίχως άκρη.

Πόσες φορές ναυάγησα  μες στα θολά νερά της

 και χάθηκε η βάρκα μου  στη μαύρη αγκαλιά της 

καθαίρω -ομαι =  εξαγνίζω, καθαρίζω  < το κάθαρμα= αυτό που αποβάλλεται όταν καθαρίζουμε κάτι μεταφορικά:  κάθαρμα, απόβλητος, ελεεινός

Δημοσθένης, Περὶ τοῦ στεφάνου (Ὑπὲρ Κτησιφῶντος), 128 σοὶ δ᾽ ἀρετῆς, ὦ κάθαρμα, ἢ τοῖς σοῖς τίς μετουσία; ἢ καλῶν ἢ μὴ τοιούτων τίς διάγνωσις;=Γιατί αυτά βέβαια τον ακούγατε να λέει. Εσύ όμως, κάθαρμα, και το σόι σου ποιά σχέση έχετε με την αρετή; Ποιά η διάκριση για σένα ανάμεσα στο καλό και στο κακό;
Πλάτων, Φαίδρος 243 Εγώ λοιπόν, φίλε μου, έχω ανάγκη να ξαναγίνω καθαρός (καθήρασθαι ανάγκη)· καί υπάρχει ένας αρχαίος τρόπος να εξαγνίζονται (περί μυθολογίαν καθαρμός αρχαίος), όσοι αμαρτάνουν στη μυθολογία· αυτόν βέβαια τον ήξερε όχι ο Όμηρος αλλά ο Στησίχορος.Αυτός, όταν έχασε τα μάτια του, γιατί κακολόγησε την Ελένη, δεν έμεινε σε άγνοια όπως ο Όμηρος, άλλα επειδή ήταν σωστός δουλευτής των Μουσών κατάλαβε την αιτία, και κάνει ευθύς το ποίημα:
Δεν είναι αληθινός αυτός ο λόγος·
ούτε μπήκες στα καλοκαμωμένα πλοία,
ούτε πήγες στα φρούρια της Τροίας.
Και μόλις τελείωσε όλο του το ποίημα, πού λέγεται π α λ ι ν ω δ ί α , στη στιγμή τού ήρθε ξανά το φως του.

Αισχίνης,  Κατὰ Κτησιφῶντος  211  Ἀλλ᾽ οἶμαι ταῦτα μὲν ἂν εἴποι ἀνὴρ ὄντως βεβιωκὼς μετ᾽ ἀρετῆς· ἃ δὲ σὺ λέξεις, εἴποι ἂν κάθαρμα ζηλοτυποῦν ἀρετήν= Αυτά, νομίζω, θα έλεγε ένας πραγματικός άνδρας που έχει ζήσει ενάρετα· όσα όμως θα πεις εσύ θα τα έλεγε ένα κάθαρμα που προσποιείται τον ενάρετο.

Η ετυμολογική προέλευση του όρου καθαρτήριο προέρχεται από τη λατινική λέξη "purgatorium"= "αυτό που εξαγνίζει"  από το ρήμα "purgare", που ισοδυναμεί με καθαρισμό ή εξαγνισμό. Και παρόλο που η λέξη Καθαρτήριο δεν εμφανίζεται κυριολεκτικά στη Βίβλο, η έννοιά της εμφανίζεται.

"Το Καθαρτήριο δεν είναι ένα στοιχείο των σπλάχνων της γης, δεν είναι μια εξωτερική φωτιά, αλλά μια εσωτερική. Είναι η φωτιά που εξαγνίζει τις ψυχές στην πορεία προς την πλήρη ένωση με τον Θεό", λέει  ο Πάπας." 

Στην επί του Όρους Ομιλία μας ο Ιησούς δείχνει  τι μας περιμένει μετά το θάνατο ως συνέπεια των πράξεών μας στη ζωή. Προειδοποιεί τους Φαρισαίους ότι δεν θα εισέλθουν στη βασιλεία των ουρανών και τέλος αναφέρει τα λόγια που βρίσκονται στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου:

"Να έχεις αμέσως καλές σχέσεις με τον αντίπαλό σου, καθώς θα πηγαίνεις μαζί του στο δρόμο, για να μη σε παραδώσει ο αντίπαλός σου στον δικαστή και ο δικαστής σε παραδώσει στον φύλακα και σε ρίξει στη φυλακή. Σας διαβεβαιώνω: δεν θα βγείτε από εκεί μέχρι να πληρώσετε κάθε δεκάρα". Ματθαίος 5, 25-26

Ο Άγιος Παύλος μιλάει για την προσωπική κρίση όσων πιστεύουν στον Ιησού Χριστό και στη διδασκαλία του. Πρόκειται για ανθρώπους που έχουν επιτύχει τη σωτηρία, αλλά πρέπει να περάσουν από τη φωτιά, ώστε να δοκιμαστούν τα έργα τους. Κάποια έργα θα είναι τόσο καλά που θα λάβουν άμεση ανταμοιβή- άλλα θα "υποστούν ζημιά" αλλά θα "σωθούν". Αυτό ακριβώς είναι το καθαρτήριο, ένας εξαγνισμός που κάποιοι θα χρειαστούν για να απολαύσουν πλήρως την αιώνια φιλία με τον Θεό.:

"Διότι κανείς δεν μπορεί να θέσει άλλο θεμέλιο από αυτό που έχει ήδη τεθεί, τον Ιησού Χριστό. Και αν κάποιος χτίζει πάνω σε αυτό το θεμέλιο με χρυσό, ασήμι, πολύτιμους λίθους, ξύλο, σανό, άχυρο, το έργο του καθενός θα αποκαλυφθεί- θα αποκαλυφθεί από την Ημέρα, η οποία θα αποκαλυφθεί με φωτιά. Και η ποιότητα του έργου κάθε ανθρώπου θα δοκιμαστεί από τη φωτιά. Εκείνος του οποίου το έργο, χτισμένο πάνω στο θεμέλιο, αντέχει, θα λάβει την ανταμοιβή. Αλλά αυτός του οποίου το έργο καίγεται, θα υποστεί ζημιά. Αυτός, ωστόσο, θα γλιτώσει, αλλά σαν κάποιος που περνάει μέσα από τη φωτιά".  Α΄ Κορινθίους 3, 11-15

 Ο Δάντης στη θεία Κωμωδία περιγράφει  το καθαρτήριο ως «προάστιο» ή «προθάλαμο» της Κολάσεως, ορθότερα θα μπορούσε να περιγραφεί ως «προθάλαμος του Παραδείσου», καθώς το δόγμα αυτό υποστηρίζει ότι όσες ψυχές περνάνε από το Καθαρτήριο τελικώς καταλήγουν όλες στον Παράδεισο. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με αυτό το δόγμα, η κατάσταση ανυπομονησίας της ψυχής για την είσοδο στον Παράδεισο, πιθανόν να είναι η μόνη τιμωρία που υφίσταται η ψυχή. Οι ψυχές του Καθαρτηρίου μπορούν να ωφεληθούν από τις προσευχές των πιστών.  Έτσι, βασικό ρόλο στο Ρωμαιοκαθολικό δόγμα του Καθαρτηρίου παίζει η προσευχή υπέρ των νεκρών.

 *  ΠΩΣ μπορεί ο άνθρωπος να ξεπεράσει τα πάθη του, να ακολουθήσει τη νηπτική θεωρία και τον ησυχασμό;

 * Η Γραφή δεν περιέχει τη λέξη «καθαρτήριο» ούτε διδάσκει ότι οι ψυχές εκείνων που έχουν πεθάνει εξαγνίζονται στο καθαρτήριο.   Εκείνο που εξαγνίζει ένα άτομο από την αμαρτία είναι η πίστη στο αίμα του Ιησού και όχι η παραμονή στο λεγόμενο καθαρτήριο.

* Το κάθαρμα είναι αυτό που βγάζουμε από τον καθαρισμό αλλά ο άνθρωπος κάθαρμα είναι ο άθλιος, ο ελεεινός. 

*   Γιατί είναι τυχεροί αυτοί που πεθαίνουν νέοι;

* Πώς τονίζουμε τελικά; Ποια ορθο - γραφία χρειάζεται να αναζητήσουμε; 

  καθαίρω και κάθαρμα    ή   καθαιρώ και καθαίρεση!!!